روش کار با کولیس
1- اندازه گیری قطر یا طول
جسمی را که منظور تعیین طول یا قطر خارجی آن است در بین شاخکهای ثابت و متحرک بزرگ قرار میدهند بطوری که هر دو شاخک با بدنه جسم تماس داشته باشند سپس به کمک ورنیه و خط کش اندازه طول یا قطر گلوله را تعیین میکنند. درجات را از روی خط کش عددی که صفر ورنیه در مقابل آن قرار دارد و یا از آن گذشته است و کسر درجات را از روی ورنیه میخوانند برای کسر درجات ، درجه ای از درجات ورنیه را پیدا میکنند که درست در برابر یکی از درجات خط کش قرار گرفته است.
2- اندازه گیری قطر داخلی
برای اندازه گیری قطر داخلی مثلا قطر یک لوله دو شاخک بالایی را در داخل لوله فرو میبرند و ورنیه را آنقدر جابجا میکنند تا دو شاخک با جدار داخلی لوله تماس پیدا کنند. کولیس را تا حدی در داخل لوله میچرخانند تا دو شاخک بر قطر لوله منطبق گردد. در این حالت قطر داخلی را با روش قبلی از روی خط کش و ورنیه میخوانند.