مقالات و اطلاعات فنی
جرثقیل
جرثقیل
بطور کلی جرثقیل وسیله است برای جابجایی بارها, اما جرثقیلها انواع گوناگونی دارند و برای کارهای مختلف از جرثقیل های مختلف استفاده میشود. بیشترین موارد استفاده از جرثقیل در ساخت پروژهای عمرانی و صنعت است اما در امور عمرانی استفاده از جرثقیل معمولا موقتی است و تا زمانی که پروژه به اتمام برسد از آن استفاده میشود.
انواع جرثقیل :جرثقیل متحرک : معمولی ترین نوع جرثقیل شامل یک پلتفرم متحرک است که بر روی آن یک تیر تلسکوپی و یا یک خرپا نصب شده است. این نوع جرثقیل ها میتوانند دارای چرخ – ریل و یا حتی سوار بر یک کامیون باشند. در این نوع جرثقیلها جابجایی بارها یا بوسیله کابل و یا با سیلندرهای هیدرولیکی صورت میگیرد.
جرثقیل تلسکوپی : این نوع جرثقیل دارای یک تیر (بازو) است که ساخته شده از چندین تیر آهن قوطی شکل است که به داخل یکدیگر میروند. یک سیستم مکانیکی هیدرولیکی این تیرهای قوطی شکل را کنترل میکند تا بتوان بازوی جرثقیل را بلند و کوتاه کرد.
تاور کرین ( جرثقیل برجی ): این نوع جرثقیل در بیشتر پروژهای عمرانی بزرگ مورد استفاده قرار میگیرد. زمانی که این جرثقیل بر روی زمین نصب میشود بهترین ترکیب از ارتفاع و قدرت جابجایی را تامین میکند. در قسمت پشت این جرثقیل وزنه هایی (معمولا از جنس بلوکهای سیمانی) وصل میشود که به وزنه های تعادل معروفند. همچنین کابلی که دو قسمت جرثقیل را به یکدیگر متصل میکند برای تعادل جرثقیل است. ( یک طرف تاور کرین کوتاه تر از طرف دیگر آن است. این موضوع به این دلیل است که امکان مانور بیشتری داشته باشد اما زمانی که باری از جرثقیل آویزان شود به دلیل اینکه بازوی ممان آن بلندتر از بازوی ممان وزنه های تعادل است تمایل دارد جرثقیل را به سمت خود بکشد و باعث افتادن آن شود که با استفاده از کابلهای متصل کننده دو قسمت از این موضوع جلوگیری میشود. در غیر اینصورت برای جبران این ممان قوی نیاز بود وزنه های تعادل وزنی بسیار بیشتر از اجسامی که با جرثقیل جابجا میشوند داشته باشند.)
جرثقیل های کامیونی : جرثقیل های کامیونی با چرخ امکان جابجایی سریع و همچنین مانور زیاد دارند اما به دلیل قدرت کم آنها بیشتر برای کارهای کوچک مورد استفاده قرار میگیرند. در ضمن پایه های تعادل باید در زمان استفاده از آن بر روی زمین محکم شوند تا علاوه بر ایجاد تعادل برای جرثقیل از ترکیدن لاستیکهای آن جلوگیری شود.
لودر جرثقیل : جزو بزرگترین جرثقیلهای موبیل (قابل جابجایی) است. از قدرت نسبتا بالایی برخوردار است. قسمتهای مختلف بازوی جرثقیل در زمانی که مورد استفاده قرار نمیگیرد در همدیگر جمع میشود تا فضای کمتری را اشغال کند.
جرثقیل معلق : این نوع جرثقیلها بیشتر در کارخانه مورد استفاده قرار میگیرند. برخی از انوع این نوع جرثقیلها میتوانند بارهای بسیار سنگینی را جابجا کنند. این جرثقیل قابلیت جابجایی در یک مسیر را دارد و بر روی ریلی که برای آن در نظر گرفته شده است حرکت میکند.
انواع دیگری از جرثقیل
Gantry crane -1 جرثقیل دروازه ای
Semi gantry crane -2 جرثقیل نیم دروازه ای
Antilver gantry crane -3 جرثقیل دروازه ایی بازویی
Cab operated crane -4 جرثقیل کابین دار
Crane-floor operated -5 جرثقیل کنترل از روی زمین
Wall crane -6 جرثقیل دیواری
۷- Tower Crane جرثقیل های برجی
جرثقیل ها ماشین آلات جدا نشدنی از امور عمرانی هستند و از آنها در تقریبا همه کارهای عمرانی از جمله ساختمان سازی – پلسازی – سد سازی و … استفاده میشود. به همین دلیل برای یک مهندس داشتن اطلاعات کافی در این رابطه ضروری است. کاتالوگ و برگه های راهنمایی که همراه هر جرثقیل داده میشود برای محاسبه حداکثر باری که جرثقیل میتواند در یک ارتفاع و زاویه خاص جابجا کند را مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین اپراتور جرثقیل باید فردی باتجربه و کاربلد باشد تا بتواند با رعایت کامل ایمنی بیشترین بازده را از جرثقیل بگیرد.